Normy zachowania - behaviour norms
zwyczajowo przyjęte sposoby współdziałania i realizowania stosunków międzyludzkich w organizacji; zjawiska grupowe uwidaczniające się w przedsiębiorstwie w czynach lub ich zaniechaniu. Określone sposoby zachowania się występują często w wielu organizacjach jako jednolite zachowanie grupy. Postrzeganie tych norm określa stwierdzenie ,,tak właśnie być powinno”, a odbieganie od normy – ,,tak się nie postępuje”.
Istnieje przekonanie, że to, co tyle osób robi już od dawna, nie może być niewłaściwe, a więc poprzez normy zachowań to, co ,,wypróbowane”, staje się społecznie ustabilizowane i niepodważalne. Okazuje się jednak, że często wypróbowane i społecznie usankcjonowane systemy zachowań (np. wyniesione z przeszłości) mogą powodować bezskuteczne działania i narażać firmy na straty, gdyż działania przynoszące dawniej sukcesy, wobec nowych wymagań (np. rynku) mogą być nieefektywne.
Normy zachowań są przeważnie czynnikiem stabilizującym organizację i utrudniającym wprowadzanie zmian. Cechuje je statyczność, utrudnienie procesów poznawania, uczenia się, ignorowanie zmian w otoczeniu, rutyna, zakorzenione nawyki, defensywne reagowanie itp. Sztywność tych norm może prowadzić do uporczywego tworzenia przy raz przyjętych metodach postępowania i do zaślepienia grupy nawet we własnej sprawie.
Menedżerowie muszą dokonywać zmiany tych norm, jeśli są one przestarzałe i hamują postęp, czy osłabiają rynkową sprawność firmy. Muszą oni rozstrzygać jaki wymiar zadań jest potrzebny firmie obecnie oraz w przyszłości i wprowadzać zmodyfikowane struktury i procesy a wraz z nimi kreować i utrwalać nowe normy zachowań, a nie tylko doprowadzać do perfekcji to, co już istnieje.
[J. Penc]
Zobacz również:
system wartości
,
normy grupowe
,
stereotypy
,
wzorce
|